Πώς η πανδημία αλλάζει τις συζητήσεις που κάνουμε για τα χρήματα

Η πανδημία έχει φέρει τα πάνω κάτω στη ζωή των περισσότερων από εμάς -μεταξύ άλλων, όμως, έχει προκαλέσει και μια μεγάλη αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουν πολλές γυναίκες την εμπλοκή τους με τα οικονομικά της οικογένειάς τους: λόγω των κινδύνων που ξέρουμε ότι αντιμετωπίζουμε πλέον καθημερινά, αρκετές γυναίκες που, μέχρι σήμερα, άφηναν τη διαχείριση των οικονομικών τους στον (συνήθως άντρα) σύντροφό τους, καλούνται πλέον να αναγνωρίσουν ότι δεν μπορούν να κρύβουν το κεφάλι τους στην άμμο.

Η έρευνα που πραγματοποιήσαμε στο πλαίσιο του έργου Μαθήματα Οικονομίας μας έδειξε ότι οι γυναίκες, σε ποσοστό 58%, έχουν την τάση να αφήνουν τις σημαντικές οικονομικές αποφάσεις στους (συνήθως άντρες) συντρόφους τους, γεγονός που τους στερεί ένα μεγάλο κομμάτι γνώσης και ελέγχου πάνω στα οικονομικά τους.

Η τάση αυτή παρατηρείται εντονότερα σε γυναίκες ηλικίας 20-34 ετών -ωστόσο, επηρεάζει τις γυναίκες σε όλα τα στάδια της πορείας τους, ειδικά από τη στιγμή που μπαίνουν σε μια μακροχρόνια σχέση ή γάμο. Τα στοιχεία που συγκεντρώσαμε δείχνουν ότι, ενώ όσο είναι ακόμα αδέσμευτοι, άντρες και γυναίκες εμπλέκονται στον ίδιο βαθμό στη διαχείριση των οικονομικών αποφάσεων, τα άτομα που βρίσκονται σε μακροχρόνιες σχέσεις ή γάμο, ακόμα κι όταν είναι νεαρά, συμπεριφέρονται συνήθως με βάση πιο παραδοσιακά πρότυπα έμφυλης συμπεριφοράς, όπως τα παραπάνω. 

Γιατί είναι πρόβλημα αυτό;

Παρότι ο χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός είναι απαραίτητος τόσο στους άντρες όσο και στις γυναίκες, για τη λήψη σωστών οικονομικών αποφάσεων, εντούτοις για τις γυναίκες είναι ακόμα πιο σημαντικό να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους, καθώς ζουν, κατά μέσο όρο, 5-7 χρόνια περισσότερο, έχουν περισσότερες πιθανότητες να είναι μονογονείς και κερδίζουν συνήθως λιγότερα χρήματα από τους άντρες συνομήλικούς τους, κατά την παραγωγική τους ηλικία. Αυτό έχει ως συνέπεια να καλούνται συχνά να αντιμετωπίσουν οικονομικές δυσκολίες και να πάρουν δυσάρεστες αποφάσεις σε σχέση με τα περιουσιακά τους στοιχεία. 

Έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε 4 ανεπτυγμένες χώρες, έδειξε ότι ο θάνατος του συζύγου μειώνει την οικονομική ευημερία της γυναίκας -αυτό ίσχυε, φυσικά, και πριν από την πανδημία, τώρα όμως, με μια υγειονομική κρίση που, στο ιατρικό κομμάτι της, δείχνει να πλήττει πιο έντονα τους άντρες, γίνεται ιδιαίτερα επίκαιρο και σημαντικό.

Αν αναγνωρίζεις τον εαυτό σου σε κάτι από τα παραπάνω -αν συζητάς σπάνια με τον σύντροφό σου τα οικονομικά σας, αν δεν έχεις πρόσβαση σε κάποια από τα περιουσιακά σου/σας στοιχεία, αν δεν έχεις ιδέα πώς θα τα βγάλετε πέρα ως οικογένεια σε περίπτωση που ο σύντροφός σου αρρωστήσει για καιρό ή χάσει τη δουλειά του ή πεθάνει- δεν είσαι μόνη. Ωστόσο, όσο κι αν η σκέψη σε τρομάζει, θα πρέπει να κάνεις άμεσα τα βήματα που θα σου εξασφαλίσουν ότι έχεις κι εσύ τον έλεγχο των οικονομικών σας στα χέρια σου.

Οι συζητήσεις αυτές γίνονται πλέον (συχνά για πρώτη φορά) σε οικογένειες και νοικοκυριά σε όλο τον κόσμο. Και δεν χρειάζεται να είναι στρυφνές ή μακάβριες. Χρειάζεται να εστιάσουν στους στόχους που έχετε από κοινού, ως ζευγάρι, στα όνειρά σας και στους τρόπους με τους οποίους μπορείτε να εξασφαλίσετε ότι θα έχετε και οι δύο όλα τα εφόδια που χρειάζεστε, αν ο ένας σας πάθει κάτι.

5 ερωτήσεις που πρέπει να μπορείς να απαντήσεις

Η Μισέλ Σμιθ, χρηματοοικονομική σύμβουλος, αναφέρει στους New York Times ότι οι γυναίκες που βρίσκονται σε μακροχρόνιες σχέσεις θα πρέπει να γνωρίζουν την απάντηση (τουλάχιστον) στις παρακάτω ερωτήσεις:

1. Ποια είναι τα περιουσιακά μου στοιχεία (προσωπικά ή κοινά) και πώς μπορώ να έχω πρόσβαση σε αυτά;

2. Πού βρίσκονται όλα τα απαραίτητα οικονομικά μας έγγραφα (στοιχεία e-banking για όλους τους λογαριασμούς, επενδυτικά χαρτοφυλάκια, ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά προγράμματα, συμβόλαια κλπ.);

3. Έχω αρκετά χρήματα στο όνομά μου για να μπορώ να αντεπεξέλθω στα έξοδα τουλάχιστον 6 μηνών, για μένα και την οικογένειά μου;

4. Είμαι δικαιούχος σε οποιοδήποτε ασφαλιστικό πρόγραμμα αφορά τη ζωή ή/και την υγεία του συντρόφου μου;

5. Τι επιλογές έχω αν ο σύντροφός μου αρνηθεί να μοιραστεί μαζί μου τις πληροφορίες αυτές;

Και, βέβαια, αντίστοιχες συζητήσεις χρειάζεται να κάνεις και με τους γονείς σου, ιδιαίτερα αν βρίσκονται σε ευάλωτη ηλικία και αν δεν έχετε συζητήσει ποτέ στο παρελθόν σε σχέση με τα περιουσιακά στοιχεία, τα χρέη και τις επιθυμίες τους για το τελευταίο στάδιο της ζωής τους. Στο πιλοτικό εργαστήριο για την ενίσχυση των χρηματο-οικονομικών δεξιοτήτων των γυναικών που διοργανώνει το Women On Top, στο πλάισιο του έργου Μαθήματα Οικονομίας, θα συζητήσουμε, μεταξύ άλλων, πώς μπορείς να κάνεις πιο εύκολες και αποδοτικές αυτές τις συζητήσεις και πώς μπορείς να αρχίσεις, σήμερα κιόλας, να παίρνεις τον έλεγχο των οικονομικών σου στα χέρια σου. Μάθε περισσότερα για το πρόγραμμα εδώ και κάνε την αίτησή σου!

Το έργο Μαθήματα Οικονομίας υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, με φορέα υλοποίησης το Women On Top. Το πρόγραμμα Active citizens fund, ύψους € 12εκ, χρηματοδοτείται από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία και είναι μέρος του χρηματοδοτικού μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) περιόδου 2014 – 2021, γνωστού ως EEA Grants. Το πρόγραμμα στοχεύει στην ενδυνάμωση και την ενίσχυση της βιωσιμότητας της κοινωνίας των πολιτών και στην ανάδειξη του ρόλου της στην προαγωγή των δημοκρατικών διαδικασιών, στην ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τη διαχείριση της επιχορήγησης του προγράμματος Active citizens fund για την Ελλάδα έχουν αναλάβει από κοινού το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το SolidarityNow.

Δείτε περισσότερα: www.activecitizensfund.gr