TITLmimi-thian-lp1AKIUV3yo-unsplash

‘Ηρθε (και πάλι) η ώρα να μάθουμε να ακούμε.

Κατηγορίες: Ασκήσεις Ενδυνάμωσης

Στη στήλη “Ασκήσεις Ενδυνάμωσης”, ο στόχος μας είναι να μοιραστούμε μαζί σας και να αποκωδικοποιήσουμε εμπειρίες, έννοιες, δεξιότητες, μεθόδους και εργαλεία που μπορούν, αν τα καλλιεργήσουμε συνειδητά, να μας υποστηρίξουν στην προσπάθειά μας να αναπτυχθούμε, προσωπικά και επαγγελματικά. Σκεφτείτε την σαν μίνι, βιωματικά workshops. ‘Η, ακόμη καλύτερα, έναν ακόμη τρόπο να έρθουμε, όλες και όλοι, ακόμη πιο κοντά. Ο δικός μας στόχος είναι να γίνει αυτή η στήλη μια ακόμη αφορμή για προσωπική αλλαγή και ενδυναμωση.


Χρειάζεται να μάθουμε να ακούμε. Κι όχι απλά να περιμένουμε τη σειρά μας να μιλήσουμε. Να ακούμε αληθινά, με όλες μας τις αισθήσεις, αν είναι δυνατόν. Μου φαίνεται πια πως, πιο πολύ από ποτέ, είναι απαραίτητο να μάθουμε να ακούμε.
Όχι τη φωνή μας μόνο, το τι έχουμε να πούμε εμείς, τι πιστεύουμε και ποια είναι η δική μας κοσμοθεωρία. Αλλά και τις φωνές των άλλων. Εκείνες τι έχουν να μας πουν; Πώς μας βλέπουν; Ποια είναι η δική τους κοσμοθεωρία; Γιατί αν ακούμε μόνο αυτούς με τους οποίους συμφωνούμε ή αυτούς που μας κολακεύουν, τότε ακούμε μόνο τη δική μας ηχώ. Και αυτό δεν βοηθάει κανέναν.
Ωστόσο, όταν ακούμε με αυθεντικό ενδιαφέρον και ειλικρινή προσοχή, ακούμε και πράγματα που δεν μας αρέσουν. Πράγματα που είναι πολύ πιθανό να μας ξεβολέψουν, μας στεναχωρήσουν, να μας προβληματίσουν, να μας φέρουν αντιμέτωπους με αλήθειες που δεν είμαστε έτοιμες και έτοιμοι να παραδεχτούμε. Άλλωστε συνήθως αυτά είναι που αποφεύγουμε, όταν κάνουμε πως δεν ακούμε.
Γιατί αν το κάνουμε, θα χρειαστεί να τα αντιμετωπίσουμε, να τα διαχειριστούμε, να τα αλλάξουμε.

Έχω την αίσθηση πως οι τελευταίοι μήνες (χρόνια;) είναι φορτισμένοι από πολλές, δύσκολες συζητήσεις. Ή τουλάχιστον αυτό συμβαίνει σε μένα.
Φυσικά δεν είναι κάτι που (μου) συμβαίνει μόνο τώρα, ωστόσο τώρα το παρατηρώ από όλο και πιο κοντά, με όλο και μεγαλύτερη περιέργεια. Και παρατηρώ, ξανά και ξανά, να συμβαίνουν και να κάνουμε πολλά από εκείνα που μας απομακρύνουν από ουσιαστικούς διαλόγους, ωραίες κουβέντες που μπορούν να μας πάνε μπροστά ή να μας κάνουν να σκεφτούμε πέραν από τα πλαίσια που είχαμε θέσει ως τώρα. Παρατηρώ την ευκολία με την οποία βάζουμε εμπόδια στον εαυτό μας για να μην ακούσει και, πολύ πιθανό, να μην ακουστεί κιόλας.
Την ανάγκη μας να έχουμε δίκιο, να πείσουμε τον/την σύντροφο μας να δει τα πράγματα από την δική μας πλευρά, να επικεντρωθούμε μόνο στα σημεία όπου διαφωνούμε και την αυτόματη αντίδρασή μας να αμυνθούμε με ποικίλους τρόπους με το που νιώσουμε ότι απειλούμαστε.
Ύστερα έκανα μια από τις αγαπημένες μου “ασκήσεις”. Έφερα στο μυαλό μου άτομα που θεωρώ ότι πραγματικά ακούν τον άνθρωπο που έχουν απέναντί τους. Ποιες είναι οι “μαγικές τους δυνάμεις”; Tι μπορούμε να μάθουμε από τον τρόπο με τον οποίο είναι παρούσες και παρόντες σε μια κουβέντα, ακόμη κι αν αυτή η κουβέντα φαίνεται να τους δυσκολεύει; Και θέλω να μοιραστώ μαζί σας ορισμένα από τα συμπεράσματά μου.


Η πρώτη είναι η δύναμη της παρουσίας. Για να ακούσεις πραγματικά αυτά που σου λέει ο άνθρωπος που έχεις απέναντί σου, παίζει πολύ σημαντικό ρόλο να είσαι ειλικρινώς παρούσα.
Να μην περιμένεις απλά να μιλήσεις, να εκφράσεις τη δική σου άποψη, το πώς βλέπεις εσύ τα πράγματα. Να μην σκέφτεσαι τι θα απαντήσεις σε κάθε επιχείρημα που σου παρατίθεται και πώς θα το αντικρούσεις. Είναι τρομερή δεξιότητα, την ώρα που σου μιλάει ο απέναντι σου, να αποφεύγεις τον εσωτερικό διάλογο και απλά να ακους.


Η δεύτερη είναι η δύναμη της παύσης (ή της ψυχραιμίας). Είναι πολύ πιθανό σε μια δύσκολη κουβέντα να ακούσεις πράγματα με τα οποία είσαι εντελώς αντίθετη ή που πιστεύεις πως δεν έγιναν καθόλου έτσι. Πριν απαντήσεις, κάνε μια παύση. Πάρε το χρόνο να σκεφτείς τι πραγματικά σου λέει ο άνθρωπος που βρίσκεται απέναντί σου, προσπαθώντας να βγεις από τη στάση άμυνας και υπεράσπισης του εαυτού σου. Αν, για παράδειγμα, στην επιχείρηση που εργάζεσαι, ηγείσαι μιας ομάδας και ένα μέλος της ομάδας παραπονεθεί πως αισθάνεται ότι δεν υπάρχουν ευκαιρίες για να αναλάβει πρωτοβουλίες στα πρότζεκτ που ασχολείστε, μην βιαστείς να απαριθμήσεις τις φορές που έχει συμβεί το αντίθετο. Πάρε μια βαθιά ανάσα και προσπάθησε να καταλάβεις τι είναι αυτό που στα αλήθεια σου επικοινωνεί ο συνάδελφός σου.


Τώρα είναι η ώρα να επιστρατεύσεις τη δύναμη της περιέργειας (και να μην κάνεις σενάρια). Είναι πολύ συχνό φαινόμενο να νιώθουμε ότι ξέρουμε τι θα μας απαντήσει ο άνθρωπος που έχουμε απέναντι μας. ‘Ετσι φτιάχνουμε σενάρια στο μυαλό μας με ολόκληρους διαλόγους και ιστορίες, βγάζοντας ολοδικά μας συμπεράσματα. Όμως ποτέ δεν ξέρουμε με σιγουριά τι θα μας απαντήσουν, μέχρι να κάνουμε την ερώτηση. Τώρα, λοιπόν, είναι η ώρα να κάνεις όλες εκείνες τις ερωτήσεις που θα σε βοηθήσουν να φτάσεις στο αληθινό ζήτημα, στην καρδιά του. Θες να μου πεις περισσότερα πράγματα για αυτό; Πώς το εννοείς; Τι θα σήμαινε για σένα περισσότερες ευκαιρίες για πρωτοβουλίες; Tι θα μπορούσε να έχει γίνει διαφορετικά; Τι πιστεύεις ότι μπορούμε να κάνουμε τώρα; Πώς λες να το χειριστούμε; Όλες αυτές είναι ορισμένες μόνο από τις ερωτήσεις που μπορείς να κάνεις ώστε να καταλάβεις καλύτερα την πηγή του προβλήματος/πρόσκλησης και να καταστρώσεις ένα σχέδιο αποτελεσματικότερης διαχείρισης.
Όταν θα έχεις παραμείνει στην κουβέντα με συνειδητότητα, ηρεμία και περιέργεια που εξελίσσει τα πράγματα και δεν τα κρατάει στάσιμα, τότε είναι πολύ πιθανό να μην σου αρέσει αυτό που θα ακούσεις.

Εκείνη η ώρα είναι η ώρα της δύναμης της συγνώμης ( η οποία είναι ένα ποστ από μόνη της, αλλά αξίζει να κάνουμε μια πολύ ωραία εισαγωγή εδώ). Και πιο συγκεκριμένα, η δύναμη της ουσιαστικής συγνώμης που εξελίσσει τις σχέσεις. Προς όποια πλευρά.
Όποιο και να είναι το αποτέλεσμα μιας πραγματικής, ειλικρινούς συγνώμης, είναι μια πράξη που μπορεί να ανακουφίσει, να χτίσει ξανά ένα αίσθημα ασφάλειας, να αποτελέσει την αρχή μιας νέας γέφυρας επικοινωνίας.

Μην με παρεξηγήσετε. Δεν λέω πως το να μάθουμε να ακούμε ο ένας τον άλλον σημαίνει (ή πρέπει να σημαίνει) ότι έχουμε πάντα άδικο ή δίκιο κι αυτός είναι ένας ωραίος τρόπος να μας το αποδείξουν ή να το αποδείξουμε. Δεν υποστηρίζω πως, αν μάθουμε να ακούμε καλύτερα και πιο αποτελεσματικά, θα συμφωνήσουμε όλοι και όλες μεταξύ μας ή θα αλλάξουμε γνώμη (και, άραγε, προς τα ποια πλευρά;). Άλλωστε υπάρχουν άνθρωποι που δεν θα θέλουν να μας ακούσουν ποτέ. Και δεν θα μάθουν να ακούν και ποτέ.

Λέω όμως πως το να ακούμε προσεκτικά είναι μια δεξιότητα που, όταν την εφαρμόζουμε συνειδητά, μπορεί να μας βοηθήσει να επικοινωνήσουμε καλύτερα και πιο ουσιαστικά και να στηρίξει την προσπάθεια μας να αναζητούμε λύσεις και τρόπους να κάνουμε μαζί την καθημερινότητα και τον κόσμο μας καλύτερο για όλες και όλους.

Εσένα, τι μπορεί να σε κάνει να μάθεις να ακούς (και να ακούγεσαι) καλύτερα;

*Θα χαρώ πολύ να μου γράψετε τι σκέφτεστε για αυτό που διαβάσατε στο pinelopi@womenontop.gr