Μια άσκηση (μη) παραγωγικότητας

Στη στήλη “Ασκήσεις Ενδυνάμωσης”, ο στόχος μας είναι να μοιραστούμε μαζί σας και να αποκωδικοποιήσουμε εμπειρίες, έννοιες, δεξιότητες, μεθόδους και εργαλεία που μπορούν, αν τα καλλιεργήσουμε συνειδητά, να μας υποστηρίξουν στην προσπάθειά μας να αναπτυχθούμε, προσωπικά και επαγγελματικά. Σκεφτείτε την σαν μίνι, βιωματικά workshops. ‘Η, ακόμη καλύτερα, έναν ακόμη τρόπο να έρθουμε, όλες και όλοι, ακόμη πιο κοντά. Ο δικός μας στόχος είναι να γίνει αυτή η στήλη μια ακόμη αφορμή για προσωπική αλλαγή και ενδυνάμωση.

Δυο λέξεις τριγυρίζουν στο μυαλό μου τελευταία με τρόπο επίμονο. Και επίπονο.
Παραγωγικότητα και τεμπελιά. Τεμπελιά και παραγωγικότητα.
Είμαι παραγωγική άραγε; Προσφέρω όσα θα μπορούσα (και θα ήθελα);
Μήπως έπρεπε να ξυπνάω πιο νωρίς; Nα εκμεταλλεύομαι κάθε λεπτό πριν ξυπνήσει η μικρή γράφοντας/μελετώντας/τσεκάροντας μέιλ/ή οτιδήποτε άλλο;
Και, τελικά, τι σημαίνει παραγωγικότητα όταν διανύουμε τον 13ο μήνα μιας αδιανόητης κατάστασης; Και, ό,τι και να σημαίνει, σημαίνει για όλους κι όλες μας το ίδιο πράγμα;
Kαι η τεμπελιά; Tην δικαιούμαστε ή είναι πολυτέλεια;
Για κάποια, λοιπόν, από αυτά θα σας γράψω σήμερα σε μια προσπάθεια να είμαι παραγωγική. Χα.

Η αλήθεια είναι πως με κατατρέχει μια μόνιμη αίσθηση ότι θα μπορούσα να έχω κάνει παραπάνω. Να ξυπνήσω νωρίτερα, να διαβάσω πιο συγκεντρωμένα, να απαντήσω σε περισσότερα email, να “κάτι παραπάνω από αυτό που κάνω”. Είναι αυτή η αίσθηση ότι δεν δουλεύω αρκετά σκληρά. Και επειδή, όπως μας έχουν μάθει, η σκληρή δουλειά φαίνεται να φέρνει την επιτυχία, την αλλαγή και όλα τα καλά του κόσμου, ξεκίνησα να σκέφτομαι αν τελικά θα πετύχαινα ποτέ αυτά που θέλω. Αφού να,μου φαίνεται πως δεν δουλεύω αρκετά σκληρά.
Και έπειτα ήρθε αυτή η εβδομάδα, που τελειώνει σήμερα που γράφω αυτό το κείμενο.
Κατά τη διάρκεια της οποίας συνέβησαν τα εξής:
Άκουσα -και είπα- περισσότερες φορές από όσες θα ήθελα, αυτό το περίφημο “Είναι καλή στιγμή; Ξέρω ότι τρέχεις”. Κι έκανα δυο σκέψεις. Η πρώτη μου σκέψη ήταν ότι κάτι παράξενο συμβαίνει εδώ. Εγώ νιώθω ότι “χμμ, θα μπορούσα να κάνω περισσότερα”, αλλά οι γύρω μου δεν βλέπουν αυτό. Το αντίθετο μάλλον. Άρα, ο τρόπος που βλέπω εγώ τον εαυτό μου δεν είναι ο ίδιος με τον τρόπο που με βλέπουν οι άλλοι/ες. Κι αυτή ήταν η δεύτερη σκέψη που έκανα. Ότι αν ισχύει για μένα, θα ισχύει και για τους/τις γύρω μου.

Αρχικά, έχοντας ανάγκη να έρθω λίγο πιο κοντά στην αλήθεια (μου) αποφάσισα να κάνω ένα πείραμα. Να καταγράφω στο τέλος της ημέρας μια λίστα με όλα εκείνα που κατάφερα να βγάλω εις πέρας. Εν μέσω πανδημίας, κάποιου lockdown, με ένα 8χρονο παιδί σε τηλεκπαίδευση και δουλεύοντας από το σπίτι. Η λίστα ήταν άλλοτε μικρή, άλλοτε μεγάλη.

Ενδεικτικά, οι λίστες περιείχαν κατορθώματα όπως:

• Σηκώθηκα στην ώρα μου
• Διάβασα 3 από τα 103 άρθρα που έχω στο Google Keep
• Έφαγα 2 φρούτα
• Παρέμεινα συγκεντρωμένη σε αυτό που έκανα για πάνω από 15 λεπτά 
• Έκανα 6 calls
• Διάβασα Γαλλικά
• Ολοκλήρωσα μια παρουσίαση 
• Ήπια νερό πάνω από μια φορά
• Μίλησα με την Άννα

Οι λίστες αυτές με οδήγησαν σε δύο συμπεράσματα. Ότι όντως “τρέχω” και μάλλον δουλεύω και σκληρά. Αλλά και ότι οι καλύτερες μου μέρες ήταν αυτές που οι λίστες ήταν μικρότερες, ταυτόχρονα όμως και (λίγο) πιο ουσιαστικές. Ήταν οι μέρες που είχα καταφέρει να συγκεντρωθώ και να βγάλω εις πέρας σε βάθος τουλάχιστον ένα “big item”. Ήταν οι μέρες που είχαμε καταφέρει να βγούμε για περπάτημα με την κόρη μου και να πάρουμε αέρα. Οι μέρες που είχαμε κάνει ωραίες συζητήσεις με την Στέλλα και την Έφη. Αυτό δεν σημαίνει απολύτως τίποτα για τις άλλες μέρες, ούτε για τα υπόλοιπα μου κατορθώματα. Το μόνο που σημαίνει είναι ότι, σε αυτή τη συνθήκη, το να είμαι παραγωγική σημαίνει να καταφέρνω, όποτε μπορώ, να συνομιλώ και να συνδέομαι ουσιαστικά με τους/τις γύρω μου ακόμη και με ένα τηλεφώνημα, να παίρνω αέρα και να συγκεντρώνομαι σε ένα πράγμα πάνω από 15 λεπτά. Μπαμ! Να μια παραγωγική ημέρα.

Γυρνώντας στη δεύτερη σκέψη, ότι μάλλον και οι γύρω μου έτσι νιώθουν, ξεκίνησα να τα συζητάω όλα αυτά, να λέω πως νιώθω και, κυρίως, να ρωτάω τους/τις γύρω μου πως νιώθουν εκείνες/οι. Να λοιπόν, ορισμένες σκέψεις από μια λίστα που προέκυψε από αυτές τις κουβέντες - τη λίστα των πραγμάτων που, φαίνεται να, ταλαιπωρούν πολλούς και πολλές από εμάς.
“Νιώθω ότι δεν κάνω τίποτα καλά”.
“Νιώθω ότι τα κάνω όλα βιαστικά”.
“Νιώθω ότι τεμπελιάζω”.
“Νιώθω ότι κάνω μόνο τα απολύτως απαραίτητα. Και αν”.
Τι ανακούφιση. Μην παρεξηγηθώ, δεν ανακουφίζομαι που νιώθουμε όλα αυτά, αλλά που, φαίνεται να, μην είμαστε μόνες και μόνοι. Αλλά και ένας άλλος τύπος ανακούφισης.
Θα την ονομάσω “η ανακούφιση της δικής μου ερμηνείας”. Το οποίο σημαίνει ότι χρειάζεται,
τώρα περισσότερο από ποτέ, να ερμηνεύσουμε η καθεμία και ο καθένας από εμάς με τον ολόδικο μας τρόπο τις έννοιες της παραγωγικότητας και της τεμπελιάς, κάνοντας στον εαυτό μας τις παρακάτω τρεις ερωτήσεις:

Ερώτηση 1η: Τι μπορώ να προσφέρω (σήμερα);
Έχοντας βολιδοσκοπήσει την ενέργεια, τη διάθεσή, αλλά και τους πρακτικούς περιορισμούς μας, μπορούμε να αποφασίσουμε από νωρίς μέσα στην ημέρα τι μπορούμε και τι θέλουμε να προσφέρουμε σήμερα. Και να προσπαθήσουμε να προγραμματίσουμε την μέρα μας ανάλογα.

Ερώτηση 2η: Ποιο είναι το ένα πράγμα που θέλω να καταφέρω σήμερα;
Η απάντηση εδώ είναι, πολύ απλά, η πρακτική αποτύπωση της παραπάνω απόφασης.
Ποιο είναι αυτό που, στο τέλος της ημέρας, θα ήθελα ιδανικά να έχω καταφέρει να γράψω οπωσδήποτε στη λίστα με τα σημερινά μου κατορθώματα.

Και ερώτηση 3η: Τι χρειάζομαι για να πάρω ανάσες (σήμερα);
Αυτή είναι η απόφαση του καθημερινού μου δικαιώματος στην ξεκούραση και στην ανασυγκρότηση. Είναι η απόφαση της προσπάθειας για την αναζήτηση της, με όποιο τρόπο, ηρεμίας.

Και να προσθέσω και κάτι τελευταίο: Είναι πολύ πιθανό, σχεδόν σίγουρο εδώ που τα λέμε, κάθε μέρα να είναι πολύ διαφορετική από την προηγούμενη ή/και από την επόμενη. Μια μέρα θα έχουμε απαντήσει όλες τις ερωτήσεις και θα πάνε όλα όπως θέλουμε. Και μια άλλη μέρα θα κάνουμε τα απολύτως απαραίτητα (και ίσως και λιγότερα). Και αυτό είναι εντάξει.

ΥΓ. Ψάχνοντας φωτογραφίες για να συνοδεύσουν αυτό το post, χρησιμοποίησα αρχικά τη λέξη “productivitiy”. Βρήκα πολλές (πάρα πολλές) με quotes όπως “Get things done”, “Work hard”, “No bad days”, “Do more” κτλ. Αποφάσισα να μην βάλω κάποια τέτοια.

*Θα χαρώ πολύ να μου γράψετε τι σκέφτεστε για αυτό που διαβάσατε στο pinelopi@womenontop.gr