TITLCBI-10

Μαρίζα Χρυσοχόου: η πρώτη γυναίκα πρόεδρος τμήματος στην ιστορία του UConn

Κατηγορίες: Diversity & Inclusion, Ιστορίες επιτυχίας, Νέα, Στον Κόσμο

Η Μαρίζα Χρυσοχόου είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ στις ΗΠΑ και τη γνωρίσαμε πριν από λίγους μήνες, όταν ανακοινώθηκε ότι από τον Ιανουάριο 2019 θα είναι Πρόεδρος του Τμήματος κι η πρώτη γυναίκα που αναλαμβάνει τέτοια θέση στο UConn. Διπλά υπερήφανες, θελήσαμε να τη ρωτήσουμε μερικά (αρκετά) πράγματα για τη δουλειά και τη διαδρομή της κι εκείνη μας απάντησε με χαρά.


Πώς νιωθεις για το πρόσφατο επίτευγμά σου, τη θέση της Προέδρου του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος στο UConn;

Είμαι ενθουσιασμένη, γιατί πιστεύω ότι η θέση θα μου δώσει τη δυνατότητα να ασχοληθώ με πρωτοβουλίες που θα έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο σε σχέση με τη διδασκαλία και την προσωπική μου έρευνα. Θα έχω την ευκαιρία να αλληλεπιδράσω με μια ευρύτερη σφαίρα ανθρώπων και στο ακαδημαϊκό και στο κοινωνικό επίπεδο.

Ποιες άλλες στιγμέςστην καριέρα σου σε έκαναν να νιώσεις πολύ περήφανη;

Η ακαδημαική καριέρα έχει κάποιους σταθμούς, όπως η απόκτηση του διδακτορικού τίτλου, μιας θέσης στο πανεπιστήμιο και της μονιμότητας σε αυτή τη θέση. Αν και χαιρόμουν κάθε φορά που έφτανα σε έναν σταθμό, δεν μπορώ να πω ότι το κύριο συναίσθημα ήταν η περηφάνια. Περήφανη αισθάνομαι όταν κάποιος που αγαπώ, όπως η κόρη μου, έχει επιτυχία. Για εμένα προσωπικά η ικανοποίηση που νιώθω έχει κυρίως να κάνει με την επίτευξη ενός στόχου μετά από πολλή προσπάθεια, αντίστοιχα με τις ενδορφίνες που σε γεμίζουν ευφορία μετά από έντονη άσκηση. Τότε αφήνεις μια ανάσα και λες στον εαυτό σου, αααα, ωραία!

Τι ήταν αυτό -άνθρωπος, συμβουλή, προσωπικό χαρακτηριστικό- που σ' έχει βοηθήσει πιο πολύ ως σήμερα στην επαγγελματική σου πορεία,

Για μένα είναι δύο χαρακτηριστικά που με βοήθησαν πολύ: το ένα είναι ότι σε κάθε βήμα μου αναζήτησα να δουλεύω με ανθρώπους που έβρισκα αξία και σε προσωπικό και σε επαγγελματικό επίπεδο. Γίνεται πολύ συζήτηση για την εύρεση ενός μέντορα στην καριέρα. Ο μέντορας, άντρας η γυναίκα, είναι κάποια που γνωρίζεις, βλέπεις κάτι που σε εμπνέει και συνειδητά καλλιεργείς τη σχέση μαζί της. Τώρα συνειδητοποιώ ότι λειτουργώντας έτσι δούλεψα με κάποιους ανθρώπους που με βοήθησαν πολύ στην πορεία μου.

Το δεύτερο χαρακτηριστικό είναι ότι η αποτυχία δεν με πτοεί. Όταν κάτι δεν λειτουργεί, όταν μια πρότασή μου απορρίπτεται ή βρίσκομαι σε ένα ερευνητικό αδιέξοδο, εξετάζω τι δεν πήγε καλά και προσπαθώ να το διορθώσω και να προχωρήσω μπροστά. Αυτό είναι καίριο σημείο, γιατί η αποτυχία είναι δεδομένη για μεμονωμένες προσπάθειες. Το σημαντικό είναι η συνολική πορεία να είναι ανοδική και να μην αφήνουμε τις καταστάσεις να μας ελέγχουν.

Τι εμπόδια/αντιδράσεις έχεις συναντήσει εσύ στην ακαδημαϊκή σου καριέρα λόγω φύλου;

Αυτή είναι μια μεγάλη κουβέντα, δύσκολο να την καλύψω εν συντομία. Για μένα προσωπικά δεν θα έλεγα ότι συνάντησα κάποιο συγκεκριμένο μεγάλο εμπόδιο, αλλά ότι είχα και έχω την εμπειρία ότι η αναλογία προσπάθειας και αποτελέσματος είναι πολύ υψηλότερη σε σχέση με έναν άντρα. Πολλές φορές επίσης η εξωτερική εμφάνιση είναι ανασταλτικός παράγοντας στο να με πάρουν στα σοβαρά. Μου άρεσε πολύ μια φράση που διάβασα κάποτε από μια επιτυχημένη γυναίκα: «στην καριέρα μου αισθάνομαι πολλές φορές έναν αντίθετο άνεμο να φυσάει».

Μια άλλη δυσκολία είναι βέβαια η μητρότητα και η ανισορροπία στην κατανομή των ρόλων. Οταν ξεκινησα την ακαδημαϊκή μου καριέρα με ένα μωρό τριών μηνών στο σπίτι ήταν η πιο δύσκολη περίοδος της ζωής μου. Πιστεύω ακράδαντα ότι μια καινούρια μητέρα χρειάζεται έξι μήνες για να φροντίσει το μωρό της και τον εαυτό της και δυστυχώς στην Αμερική αυτό δεν είναι εφικτό.

Εκτός από την άδεια μητρότητας, θα έλεγα ότι στην Αμερική οι ισορροπίες είναι πιο ευνοϊκές για τις γυναίκες, όπως είναι και σε άλλες χώρες όπως στη Γερμανία που είχα ζήσει πριν χρόνια. Ειδικά στην τεχνολογία και στις φυσικές επιστήμες γίνεται αυτή τη στιγμή συντονισμένη προσπάθεια να ενθαρρύνουν τα νεαρά κορίτσια για να αυξηθεί το ποσοστό στα αντίστοιχα επαγγέλματα. Και γενικά η περιρρέουσα ατμόσφαιρα έχει μικρότερες δόσεις σεξισμού από ότι στην Ελλάδα, όπου ο σεξισμός είναι συχνά απροκάλυπτος.

Και πώς μπορεί να αλλάξει αυτό;

Πώς αλλάζουν τα πράγματα; Μία είναι η απάντηση για μένα, με αγώνα. Πρέπει να έχουμε και προσωπική και συλλογική φωνή σε κάθε κατάσταση. Οταν αντιλήφθηκα ότι ο μισθός μου ήταν μικρότερος από των αντίστοιχων αντρών συναδέλφων στο τμήμα μου, διαμαρτυρήθηκα στη διοίκηση του πανεπιστημίου μέχρι να διορθωθεί η αδικία. Αυτή ήταν μια συμβολή σε προσωπικό επίπεδο. Σε συλλογικό, έχω δημιουργήσει μια ομάδα διδακτορικών φοιτητριών στην πολυτεχνική σχολή που λειτουργεί συμβουλευτική για την καλλιέργεια και ανάπτυξη ηγετικών χαρακτηριστικών. Μιλάω για αυτό το θέμα σε κάθε ευκαιρία, με την κόρη μου, τις φίλες της, τις φοιτήτριές μου, τις συναδέλφους μου, αλλά και με νέα αγόρια και άντρες που δεν έχουν συνείδηση της ανισορροπίας που υπάρχει.

Η πιο συχνή συμβουλή που δίνω μιλώντας με νέα κορίτσια στο πανεπιστήμιο είναι να έχουν δυναμική παρουσία και εμπιστοσύνη στις ικανότητές τους. Ακόμα και αν στην αρχή αισθάνονται άβολα, π.χ. μιλώντας μπροστά σε κοινό ή ζητώντας αύξηση από τον προιστάμενο, η αυτοπεποίθηση καλλιεργείται με το χρόνο. Η δεύτερη συμβουλή είναι να μην παίρνουν συζητήσεις και καταστάσεις προσωπικά, με την έννοια να μην εσωτερικεύουν αρνητικά σχόλια. Ξέρω ότι ακούγεται κάπως ασαφές αυτό που λέω, αλλά είναι σημαντικό το να έχουμε μια βασική εικόνα για τον εαυτό μας που δεν αλλάζει και δεν επηρεάζεται από την εικόνα που οι άλλοι προβάλλουν πάνω μας. Για να αλλάξω το τόνο, θα προσθέσω και κάτι πρακτικό: να διαπραγματεύεστε πάντοτε προς τα πάνω!