Μπορούν οι μεγαλύτερες σε ηλικία γυναίκες να αλλάξουν τον κόσμο;

Η απάντηση είναι πως ΝΑΙ, ΜΠΟΡΟΥΝ!

Ένα χρόνο και λίγους μήνες μετά τη συνέντευξη που είχαμε κάνει στις KlimaSeniorinnen, με τεράστιο ενθουσιασμό λάβαμε την είδηση πως το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΔΑ) αποφάνθηκε υπέρ της ομάδας των Ελβετών γυναικών που είπαν ότι οι ανεπαρκείς προσπάθειες της κυβέρνησής τους να καταπολεμήσει την κλιματική αλλαγή τις θέτουν σε κίνδυνο να πεθάνουν κατά τη διάρκεια του καύσωνα.

Δηλώνουμε την αμέριστη συμπαράστασή μας στο αίτημά τους και τις ευχαριστούμε για το παράδειγμά τους!

Διαβάστε τη συνέντευξη που μας έδωσαν παρακάτω:

Η ομάδα KlimaSeniorinnen έκανε την πρώτη της συνάντηση το 2016, όταν 40 μεγαλύτερες σε ηλικία γυναίκες βρέθηκαν για να συζητήσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη ζωή τους και να βρουν τρόπους για να πιέσουν την κυβέρνηση να λάβει δραστικότερα μέτρα για την αντιμετώπισή της. 6 χρόνια μετά, οι KlimaSeniorinnen απαριθμούν σχεδόν 2.000 μέλη, και φέρνουν την Ελβετία ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Με την αγωγή τους απαιτούν από τις ομοσπονδιακές αρχές να διορθώσουν την κλιματική πολιτική της Ελβετίας, καθώς οι τρέχοντες στόχοι και τα μέτρα που έχει λάβει ως τώρα η χώρα για το κλίμα δεν επαρκούν για να περιορίσουν την υπερθέρμανση του πλανήτη σε ασφαλές επίπεδο.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στις ζωές των μεγαλύτερων σε ηλικία γυναικών; Γιατί αποφάσισαν να λάβουν αυτό το πλάνο δράσης και πώς κατάφεραν να μεταδώσουν το μήνυμά τους σε όλη τη χώρα; Τέλος, τι θα σημαίνει η πολυπόθητη νίκη στην υπόθεσή τους;

Λίγες μέρες πριν από την εκδήλωση/συζήτηση με τις KlimaSeniorinnen στην Αθήνα που διοργανώνεται από την Greenpeace Ελλάδας, το Women On Top ήρθε σε επαφή με την Rosmarie Wydler-Wälti, συμπρόεδρο του KlimaSeniorinnen, εκπαιδευτικό ενηλίκων και σύμβουλο ζευγαριών από τη Βασιλεία, για να λύσει τις απορίες του.

Μιλήστε μας για τη δουλειά σας – γιατί αποφασίσατε ότι η μήνυση είναι ο δρόμος που πρέπει να ακολουθήσετε για να πιέσετε την ελβετική κυβέρνηση να αναλάβει δράση; Άλλες ομάδες σε άλλες χώρες επικεντρώνονται σε εκστρατείες ενημέρωσης, εκπαιδευτικές δραστηριότητες και δράσεις στο πεδίο. Γιατί πιστεύετε ότι η νομική οδός είναι ένας βιώσιμος τρόπος για έναν τόσο σημαντικό στόχο; Είναι κάτι που θα συνιστούσατε και σε ομάδες με διαφορετικές κουλτούρες να επιδιώξουν;
Rosmarie: Στην αρχή μιλήσαμε με τη Greenpeace, η οποία ήταν ήδη ενθουσιασμένη με τη μεγάλη νίκη της περιβαλλοντικής ΜΚΟ Urgenda στην Ολλανδία, το 2015 (η ΜΚΟ κατέθεσε μήνυση εναντίον του ολλανδικού κράτους για έλλειψη δράσης για την κλιματική αλλαγή και νίκησε!). Το ολλανδικό δικαστήριο προέτρεψε την κυβέρνηση να πάρει δραστικότερα μέτρα για την προστασία του κλίματος. Κι επειδή ούτε η ελβετική κυβέρνηση κάνει αρκετά όσον αφορά στην κλιματική πολιτική της, η οργάνωση ήθελε να κινηθεί νομικά εναντίον της κυβέρνησης και στην Ελβετία. Έτσι, προσέγγισε δικηγόρους που είχαν επιτυχίες σε περιβαλλοντικά θέματα, οι οποίοι μας εξήγησαν πώς θα μπορούσαμε να λάβουμε νομική δράση στην Ελβετία. Επίσης, μέσα από ιατρικές έρευνες, βρέθηκε ότι οι μεγαλύτερες σε ηλικία γυναίκες είναι η πιο ευάλωτη ομάδα, οπότε η Greenpeace ξεκίνησε να ψάχνει μεγαλύτερες γυναίκες που ήδη συμμετείχαν στα πράγματα και έκαναν ακτιβισμό για την περιβαλλοντική προστασία. Και ναι, προτείνουμε σε άλλες ομάδες σε άλλες χώρες να ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο!

Στη σύνοψη της υπόθεσής σας, αναφέρετε ότι οι έντονοι καύσωνες είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνοι για τις μεγαλύτερες γυναίκες. Υπάρχουν άλλες επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης που να ξέρετε ότι επηρεάζουν περισσότερο γυναίκες διαφορετικών ηλικιών, κι αν ναι, γιατί;
Rosmarie: Οι ιατρικές έρευνες λένε ότι οι καύσωνες ειδικά είναι πολύ επικίνδυνοι για τις ηλικιωμένες γυναίκες. Είμαστε πολύ ευάλωτες σε θέματα του αναπνευστικού μας συστήματος, σε καρδιακές ανεπάρκειες και, κυρίως, η δυνατότητά μας να αποβάλουμε θερμότητα μέσω του ιδρώτα είναι χαμηλότερη από αυτή των ανδρών. Στους τυφώνες, οι οποίοι όλο και αυξάνονται εξαιτίας της κλιματικής κρίσης, πολύ περισσότερες γυναίκες καταλήγουν σε θάνατο. Επίσης, οι ξηρασίες αναγκάζουν τις γυναίκες να διανύουν μεγαλύτερες αποστάσεις για να βρουν νερό, ενώ ως επιπλέον συνέπεια, εμποδίζουν τα κορίτσια που επιφορτίζονται με αυτή τη δουλειά, να πάνε στο σχολείο.

Πώς καταφέρατε να συσπειρώσετε 1.900 γυναίκες γύρω από το σκοπό σας; Τι εργαλεία χρησιμοποιήσατε για να ευαισθητοποιήσετε το κοινό και να κερδίσετε την υποστήριξή τους σε όλη τη χώρα;
Rosmarie: Σε κάθε πορεία και διαμαρτυρία για την προστασία του κλίματος βγαίνουμε στον δρόμο μαζί με τους νέους, δίνουμε ενημερωτικά φυλλάδια σε μεγαλύτερες γυναίκες που συναντάμε εκεί ή και σε άλλα μέρη, είμαστε σχεδόν 2.000 γυναίκες πλέον! Επίσης, συχνά είμαστε καλεσμένες σε εκδηλώσεις για να μιλήσουμε για την υπόθεσή μας, πραγματοποιούμε εργαστήρια, ομιλίες και μοιράζουμε φυλλάδια. Παρόλα αυτά, δεν έχουμε πολύ μεγάλη υποστήριξη στη χώρα μας. Στο γαλλικό τμήμα της Ελβετίας, δίνεται μεγαλύτερη προσοχή και έτσι έχουμε παρουσία σε εφημερίδες και άλλα μέσα. Επίσης, πολλοί δημοσιογράφοι από άλλες χώρες μας ζητούν συνεντεύξεις, συχνά σε περιοδικά, όχι όμως σε καθημερινές εφημερίδες. Είμαστε σίγουρες, δυστυχώς, ότι ακόμα πολλοί άνθρωποι στην Ελβετία δεν γνωρίζουν για εμάς.

Ποιο θα ήταν το ιδανικό σενάριο, το ιδανικό αποτέλεσμα των δράσεών σας, στα επόμενα 1, 3 ή 5 χρόνια;
Rosmarie: Καταρχάς, στις 29 Μαρτίου του 2023 θα γίνει η ακροαματική διαδικασία στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων από το Grand Chamber, με όλους τους δικαστές, εκεί όπου μόνο οι πολύ σημαντικές υποθέσεις δικάζονται. Λίγους μήνες αργότερα, ελπίζουμε ότι θα έχουμε ένα θετικό αποτέλεσμα, που θα σημαίνει ότι η προστασία της υγείας μας ενάντια στα κύματα καύσωνα θα γίνεται πλέον αποδεκτή ως ανθρώπινο δικαίωμα. Αυτό θα αναγκάσει την Ελβετία και άλλες χώρες να εντείνουν τις κλιματικές πολιτικές τους.

Γνωρίζετε άλλα αξιοσημείωτα γυναικεία κινήματα που να μάχονται για κλιματική δράση στον κόσμο; Ποιοι πιστεύετε ότι είναι οι καλύτεροι τρόποι να ενημερωθούν οι γυναίκες για το πώς η κλιματική κρίση επηρεάζει το φύλο και να κινητοποιηθούν ώστε να αναλάβουν δράση;
Rosmarie: Υπάρχουν για παράδειγμα η ομάδα omasforfuture.de στην Γερμανία, η ομάδα The Women`s Environment Movement, οι women4climate και οι WECAN – The Women’s Earth & Climate Action Network International. Μία λίστα με πολλές ακόμα μπορείτε να βρείτε στο βιβλίο της Anne Karpf “How women can save the planet“. Πολλές φορές, συμμετέχουμε σε φεμινιστικά συνέδρια και εκδηλώσεις, τα οποία είναι καλές πλατφόρμες για να συζητηθούν τα έμφυλα ζητήματα της κλιματικής κρίσης. Προσωπικά, αποκαλώ τον εαυτό μου οικο-φεμινίστρια.

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη, 25 Ιανουαρίου, στις 19:00, στο Goethe-Institut Athen.