TITLredcharlie-vGbC6mOeUCw-unsplash

Η διοίκηση πανεπιστημίων και ακαδημαϊκής έρευνας

Κατηγορίες: Diversity & Inclusion, Εκπαίδευση, Στον Κόσμο

Η Μαριάννα Βεντουράτου είναι Υπεύθυνη Διεθνών Σχέσεων ενός ερευνητικού προγράμματος του δικτύου των 8 πιο ανταγωνιστικών πανεπιστημίων του Βορρά της Αγγλίας. Ο ρόλος της είναι να κατευθύνει την διασύνδεση των επιστημόνων των οκτώ πανεπιστημίων με ερευνητές και πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο. Είναι επίσης μέντορας στο πρόγραμμα Greek Women of the World του Women On Top και έγραψε αυτό το άρθρο με στόχο να μοιραστεί μερικές σκέψεις της για εναλλακτικές επιλογές καριέρας, για σένα και για άλλες γυναίκες που αναρωτιούνται ποιο θα μπορούσε να είναι το επόμενο βήμα στην επαγγελματική τους ζωή. 


Παρά την δύσκολη κατάσταση που επικρατεί στα ελληνικά πανεπιστήμια, υπάρχει ελπίδα πως, σε βάθος χρόνου και εφόσον επιβιώσουν (ή όσα επιβιώσουν), τα ιδρύματα αυτά θα έχουν την ανάγκη για σωστή διοικητική υποστήριξη από υπαλλήλους μορφωμένους και ενημερωμένους σε θέματα ερευνητικής υποστήριξης, διαχείρισης προγραμμάτων, προγραμμάτων σπουδών, χρηματοοικονομικής διαχείρισης, διασύνδεσης με το εξωτερικό, με τον ιδιωτικό τομέα και την επαγγελματική αποκατάσταση, in-house ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού (ερευνητών, και πανεπιστημιακών υπαλλήλων) κλπ. Ήδη σε πολλά πανεπιστήμια αυτες οι ειδικότητες υφίστανται, αλλά ενδεχομένως δεν αξιοποιούνται στο μέγιστο, μιας και δεν υπάρχουν ,ακόμη, αυτοδιοικούμενα πανεπιστήμια.

Η διοίκηση των πανεπιστημίων είναι έρμαιο της αντίληψης "μια θέση στο Δημόσιο", αντίληψη που υπήρχε μέχρι πρότινος και στην Μ Βρετανία αλλά που, λόγω εσωτερικού και εξωτερικού ανταγωνισμού, δεν αποδίδει πλέον. 

Υπάρχει, λοιπόν, επιβεβαιωμένα η ανάγκη για επαγγελματίες, εξειδικευμένους, ικανούς διοικητικούς υπαλλήλους, συχνά με διδακτορικά πτυχία, για να υποστηρίξουν και να μεγιστοποιήσουν τα οφέλη της πανεπιστημιακής έρευνας και καινοτομίας. Πρόσφατα το ΕΛΙΑΜΕΠ σε δημοσίευσή του συστήνει την ανάγκη η μεταρρύθμιση των ΑΕΙ στην Ελλάδα να συμπεριλαμβάνει δράσεις για την έμφυλη ισότητα ως βασικό της άξονα. Το ερώτημα είναι, πώς μπορεί μία γυναίκα να βρει ή να ανοίξει το δρόμο της προς μία τέτοια σταδιοδρομία;

Η υποστήριξη ακαδημαϊκής έρευνας και διοίκηση πανεπιστημίου ως καριέρα 

Η διοίκηση πανεπιστημίων ως καριέρα υπήρχε ιστορικά στις ΗΠΑ εδώ και δεκαετίες. Σιγά σιγά, ήρθε και στην Μ Βρετανία, την τελευταία 20ετια, με την αυξημένη ανάγκη επαγγελματιών διοικητικών με συγκεκριμένες ειδικότητες (διαχείριση προγραμμάτων έρευνας, διοίκηση τμημάτων, προγραμμάτων σπουδών, διεθνών σχέσεων, ανάπτυξης καινοτομίας, προγραμμάτων ευρείας συμμετοχής κτλ). Καθώς αυξήθηκε η πίεση στους ακαδημαϊκούς και ερευνητές να παράγουν υψηλό ερευνητικό και διδακτικό έργο, έτσι αυξήθηκαν και οι ανάγκες της  σωστής και επαγγελματικής υποστήριξης τους. Πλέον η υποστήριξη αυτή αναγνωρίζεται ως επαγγελματικός κλάδος (με υποκλάδους), με τις δικές του επαγγελματικές ενώσεις, αλλά και ως μονοπάτι καριέρας (career path).

Γιατί να το επιλέξεις

  • Γιατί πρόκειται για μια εναλλακτική καριέρα με ευελιξία, όπου προσφέρεις και συμμετέχεις στην έρευνα και την ανάπτυξη της έρευνας. 
  • Γιατί σου δίνει την ευκαιρία να συμμετέχεις και να προσφέρεις στη ζωή των φοιτητών και φοιτητριών, μέσω προγραμμάτων που υποστηρίζουν τη δική τους καριέρα (επαγγελματική και ακαδημαϊκή) και ανάπτυξη. 
  • Γιατί μέσω της υποστήριξης της πανεπιστημιακής έρευνας έχεις το αίσθημα και τη χαρά της προσφοράς σε συγκεκριμένους ακαδημαϊκούς και ομάδες ερευνητών, ενίοτε και πέραν των συνόρων.
  • Γιατί συνεχίζεις να μαθαίνεις, είτε στο πεδίο σου είτε σε αυτό που διαχειρίζεσαι, κι έτσι οι ορίζοντες σου συνεχώς διευρύνονται.
  • Έπειδη βρίσκεται εκτός ιδιωτικού τομέα, στο μη κερδοσκοπικό, απουσιάζει από αυτήν η συνεχής πίεση για κέρδη. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν μπορεί να αποτελέσει ένα δυναμικό και ανταγωνιστικό περιβάλλον εργασίας, εφόσον υπάρχουν οι σωστές προϋποθέσεις στον ευρύτερο τομέα.
  • Τα προσόντα και οι δεξιότητες που αναπτύσσεις σε μία τέτοια δουλειά είναι μεταφερόμενα σε άλλους τομείς, ιδίως στη διαχείριση μη κερδοσκοπικών οργανισμών. 
  • Συνήθως, δεν έχει σημασία το πρώτο πτυχίο ή η εξειδίκευση σου. Παρολ’ αυτά, ένα πτυχίο σε κάποια επιστήμη, κοινωνική ή θετική, βοηθάει την κατανόηση του αντικειμένου.
  • Καθώς εξελίσσεσαι σε αυτή την καριέρα, προκύπτουν θέσεις που συνδυάζουν την διοίκηση με την επιστήμη, είτε για 'research development' είτε για 'business development' ρόλους. Συχνά (πολύ συχνά!), διδακτορικοί και μεταδιδακτορικοί φοιτητές μεταπηδούν σε αυτές τις θέσεις και εγκαταλείπουν την έρευνα. 

Προϋποθέσεις επιτυχίας

  • Να έχεις, όπως και με όλα τα επαγγέλματα, πάθος για αυτό που κάνεις.
  • Να είσαι (έστω και λίγο) ιδεαλίστρια.
  • Να πιστεύεις πως μπορείς να αλλάξεις λίγο (έστω και έμμεσα) στο κόσμο.
  • Να πιστεύεις πως "οι ειδικοί" μπορούν να προσφέρουν.
  • Να πιστεύεις πως η ευκαιρία συμμετοχής στην έρευνα και στη πανεπιστημιακή μόρφωση μπορούν να κάνουν τη διαφορά στη ζωή ενός και πολλών.
  • Να σου αρέσουν και να πιστεύεις στις διαπανεπιστημιακές και διεθνείς συνεργασίες, προς όφελος της έρευνας και της καινοτομίας, αλλά και των φοιτητών και της μελλοντικής τους σταδιοδρομίας.