TITLsharon-mccutcheon--8a5eJ1-mmQ-unsplash

Πώς η Ισλανδία προσπαθεί να γεφυρώσει το χάσμα των αμοιβών

Κατηγορίες: Diversity & Inclusion, Νέα, Στον Κόσμο

Με αφορμή την προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης να προωθήσει στα κράτη-μέλη νομοθεσία που θα καθιερώνει τη διαφάνεια στις αμοιβές ανδρών και γυναικών, εκ μέρους των μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων, αξίζει να ρίξουμε μια ματιά σε πρωτοβουλίες που ήδη εφαρμόζονται σε άλλες χώρες, όπως η Ισλανδία, για να αντιμετωπιστεί το σημαντικό πρόβλημα της ανισότητας στις αμοιβές.

Η Ισλανδία καθιέρωσε το νόμο για τη μισθολογική διαφάνεια το 2018 και, παρότι η διαδρομή της προς το στόχο της ισότητας των αμοιβών βρίσκεται ακόμα στην αρχή της, εντούτοις η εμπειρία της δείχνει ότι το μέτρο μπορεί να αποδειχτεί ιδιαίτερα αποτελεσματικό. Ο νόμος αυτός επιβάλλει στις εταιρείες και τους οργανισμούς με πάνω από 25 άτομα προσωπικό να αποδεικνύουν ότι πληρώνουν ισότιμα τους άνδρες και τις γυναίκες εργαζόμενες. Η αξιολόγηση γίνεται με τη βοήθεια ενός εργαλείου που ονομάζεται  Equal Wage Management Standard και οι εταιρείες που την περνούν με επιτυχία λαμβάνουν και την αντίστοιχη πιστοποίηση. Από το 2020 οι εταιρείες που δεν διαθέτουν την πιστοποίηση αυτή πληρώνουν πρόστιμο 500 δολαρίων, όχι σε ετήσια αλλά σε καθημερινή βάση.

Ακούγεται αυστηρό; Είναι αποτελεσματικό, όπως καταθέτουν και οι εργαζόμενοι/ες αλλά και οι μανατζερς των οργανισμών, που αναφέρουν ότι η αξιολόγηση αυτή έχει βελτιώσει και το εργασιακό περιβάλλον στις εταιρείες τους αλλά και την εμπιστοσύνη των γυναικών στους εργοδότες τους.

Ποιοι είναι, όμως, σύμφωνα με τους ειδικούς, οι παράγοντες που κάνουν το σύστημα αυτό τόσο επιτυχημένο;

Αρχικά, το ότι εναποθέτει το βάρος της απόδειξης στον εργοδότη και όχι στις εργαζόμενες που, παλιότερα, έπρεπε να αποδείξουν ότι υφίστανται διάκριση στις αμοιβές.

Δεύτερον, το ότι καθιερώνει ένα σύστημα αξιολόγησης που διαχωρίζει την αξία της δουλειάς που κάνει ένα άτομο από τις δεξιότητές του. Με τον τρόπο αυτό, το σύστημα δεν ρίχνει το βάρος στο άτομο που κάνει τη δουλειά αλλά στο αποτέλεσμα της δουλειάς του.

Τρίτον, ο υποχρεωτικός χαρακτήρας του μέτρου: οι σχετικές έρευνες έχουν δείξει ότι τα εθελοντικά προγράμματα διαφάνειας γύρω από τις αμοιβές είναι πολύ λιγότερο αποτελεσματικά.

Τέλος, η δημιουργία συστημάτων παρακολούθησης των αμοιβών. Στην Ισλανδία κάθε εργαζόμενος ή εργαζόμενη έχει το δικαίωμα να ζητήσει από τον εργοδότη του να αποσαφηνίσει την αμοιβή του και τους όρους βάσει των οποίων διαμορφώνεται αυτή

Είναι, λοιπόν, το παράδειγμα της Ισλανδίας τέλειο; Κατά πάσα πιθανότητα όχι, αφενός γιατί η Ισλανδία είναι μια μικρή χώρα και αφετέρου γιατί, σε αυτά τα πρώτα στάδια της εφαρμογής του μέτρου, οι εργοδότες έχουν αναδείξει το πόσο δύσκολο μπορεί να είναι για εκείνους να συμμορφωθούν. Τελικά, όμως, συμμορφώνονται, απόδειξη ότι τις περισσότερες φορές η προσαρμογή όλων σε ένα νέο σύστημα αξιολόγησης είναι προσωρινή. Άλλωστε, τα νέα συστήματα δεν είναι για να αντιγράφονται αυτούσια από χώρα σε χώρα, αλλά για να τεκμηριώνουν την αποτελεσματικότητα των βασικών σημείων τους και κάθε χώρα να προσαρμόζει τα σημεία αυτά στις ιδιαίτερες δημογραφικές, γεωγραφικές, οικονομικές και κοινωνικές της ανάγκες.

*Τους τελευταίους μήνες στο Women On Top παρακολουθούμε στενά τις προσπάθειες της Νορβηγίας και της Ισλανδίας να αντιμετωπίσουν το έμφυλο χάσμα στην εργασία (που επιδεινώνεται από την πανδημία), στο πλαίσιο του έργου “Gender equality in the corporate world: what can we learn from Norway and Iceland about empowering women in business”. Μέσα από το έργο αυτό θα επιχειρήσουμε να καταλάβουμε και να καταγράψουμε τα στοιχεία που βοήθησαν να βρεθούν η Νορβηγία και η Ισλανδία στην κορυφή της κατάταξης για την έμφυλη ισότητα στην Ευρώπη και να δημιουργήσουμε μια εργαλειοθήκη που θα μπορούν να αξιοποιήσουν ελληνικές επιχειρήσεις για να βελτιώσουν τους δείκτες ισότητας και συμπερίληψης στο οικοσύστημά μας εδώ. Το έργο υλοποιείται από το WoT και εντάσσεται στις πρωτοβουλίες ανάπτυξης διμερών σχέσεων που χρηματοδοτείται από τα EEA and Norway Grants στο πλαίσιο του προγράμματος Greek Business Innovation, με διαχειριστή επιχορήγησης το Innovation Norway Europe. Ευχαριστούμε ιδιαίτερα την The Norwegian Embassy in Athens, Greece, για την πολύτιμη υποστήριξή τους και φυσικά τους εταίρους μας από τη Νορβηγία, Kvinner i Business και Confederation of Norwegian Enterprise, και από την Ισλανδία, Reykjavik University, University of Iceland και The Association of Women Business Leaders in Iceland.